Madagaskar. Gorąca wieś Ambinanitelo

Arkady Fiedler Madagaskar Gorąca wieś Ambinanitelo

Podróż moja na Madagaskar obfitowała w liczne i głębokie wzruszenia osobiste. (…) Jest to książka przede wszystkim o madagaskarskiej przyrodzie, o prostych ludziach, o miłych dziewczynach, o dziwnych zwierzętach, o sielance snutej w uroczej wsi w głębi Madagaskaru.

– Arkady Fiedler

Książka ta powstała w ciekawych okolicznościach: przed II wojną światową Polska, jak wiele ówczesnych europejskich społeczeństw poważnie myślała o posiadaniu kolonii. Stąd zrealizowana w roku 1937 rządowa wyprawa na Madagaskar pod kierunkiem majora Mieczysława Lepeckiego (adiutanta Marszałka Piłsudskiego). Stąd też “tajna” misja Fiedlera, który na zlecenie rządu RP – jako niezależny ekspert – badał warunki i opłacalność ewentualnej kolonizacji i polskiego osadnictwa na wyspie. Oczywiście, przede wszystkim Arkady Fiedler badał zwierzęta, opisywał zwyczaje rdzennej ludności Madagaskaru i… fotografował.

Udało nam się odnaleźć i ocalić zapomniane negatywy. Większość z nich nie była nigdy wcześniej publikowana. Trzymają Państwo w ręku nie tylko fascynującą opowieść, lecz także zbiór niezwykłych fotografii. Te zdjęcia godne są najsłynniejszych galerii świata.

– Wojciech Cejrowski

Arkady Fiedler (1894-1985)

Najbardziej znany z polskich podróżników – jego książki przetłumaczono na ponad dwadzieścia języków. W ciągu długiego życia odbył trzydzieści wielkich wypraw po całym świecie. Zaczął w roku 1927 ekspedycją myśliwską na północ Norwegii, a ostatni raz udał się do Afryki Zachodniej w roku 1981; miał wtedy 87 lat.
Początkowo ruszał w świat jako łowca zwierząt dla ogrodów zoologicznych. Z czasem jednak zwyciężył w nim pisarz.
Przez kilkadziesiąt lat był najpopularniejszym autorem w Polsce. Oto liczby: między wydaniem pierwszej a ostatniej książki minęło 65 lat, w sumie opublikował 32 tytuły w łącznym nakładzie 10 milionów egzemplarzy(!!!). Rekordzistą jest słynny Dywizjon 303, opowieść o polskich pilotach walczących w bitwie o Anglię – jej łączny nakład to ponad półtora miliona egzemplarzy.

Fragment książki Madagaskar. Gorąca wieś Ambinanitelo:

***

Przyroda doliny Ambinanitelo podlegała żelaznemu prawu walki nowego ze starym. Pędy roślin, prężące się ku słońcu z niepowstrzymaną siłą, z namiętnością, więcej: z zaciekłością spychały w cień to, co rosło wczoraj, dławiły je i rozgniatały na próchno. Nic nie opierało się niszczącej potędze bujności, nic – zarówno w społeczeństwie roślin, jak ludzi. Dawne ludzkie zdarzenia, które ongiś wstrząsały całymi szczepami, dziwnie łatwo tonęły w odmętach niepamięci.
Czasem tylko przygodnie, przypadkowo, w jakimś urywku gawędy uchylał się na mgnienie oka maleńki rąbek tajemnicy. Ślad zagubiony od pokoleń w gąszczu zawiłych legend czy niezrozumiałych fadi, zaprószony ślad nagle na chwilę nabierał wyrazistości.

***

Na drzewie w pobliżu mej chaty rozległ się głos drongo – czarnego ptaka przypominającego naszego kosa.
– On jest fadi! – ostrzegał mnie stary Dżinarivelo wskazując na ptaka. – Nigdy nie strzelaj do dronga!
Okazało się, że drongo kiedyś uratował mieszkańców doliny od śmierci lub niewoli, bo krzykiem swym zmylił pogoń prześladowców.
– Jakich prześladowców? Skąd przyszli?
– Podanie mówi, że żyli nad morzem, u ujścia naszej rzeki Antanambalana. Byli to źli ludzie, ciągle czynili wypady, by łapać naszych przodków i sprzedawać ich do niewoli…
– Czy byli to biali piraci?
– Podanie tak mówi.
Jeszcze kilka wyjaśnień i sprawa stawała się przejrzysta, trop był znaleziony. Fadi związane z poczciwym ptakiem nieomylnie prowadziło do okresu rządów pirackich na początku XVIII wieku i do wydarzeń, które należały do najdziwniejszych w historii podbojów.
Zbrodniczy wyrzutek, pirat nazwiskiem Plantain, dzięki swej epickiej zuchwałości, połączonej z jakąś koszmarną romantycznością i zaciekłym bestialstwem, osiągnął niepospolity cel, którego pół wieku później nie dopiął Beniowski, a dopiero po upływie półtora wieku dopięli Francuzi kosztem niebywałego wysiłku i ogromnych strat w ludziach Plantain orężem zdobył cały Madagaskar i został jego władcą.

***

Opinie o książce Madagaskar. Gorąca wieś Ambinanitelo można przeczytać na stronie Lubimyczytac.pl